Thursday, December 03, 2009

Kitap: Twilight Saga/ Alacakaranlik serisi - 2

Eveeet. Alacakaranlik Kusagi serimize kaldigimiz yerden devam ediyoruz. Birinci ve ikinci kitaplardan bahsettigim ilk yazi burada. Yine kitabin konusunu ve hatta sonunu acik acik yazabilirim, ogrenmek istemiyorsaniz yaziyi okumamanizi tavsiye ederim.



Serinin ucuncu kitabi Eclipse. Bu kitapta artik Edward ve Bella gonul rahatligiyla beraberler. Bella liseyi bitirecek ve Alice ona kitaptan anladigimiz kadariyla muhtesem bir mezuniyet partisi duzenliyor. Ama uyuz kizimiz her zaman oldugu gibi bu partiyi de Alice'in burnundan getiriyor. Ne mizmiz, ne kadir kiymet bilmez bir karakter bu Bella anlamis degilim. Ama sanirim bir cok yonden o yaslardaki siradan bir genc kizdan farksiz, hani o yaslarda (kendimden biliyorum) insanlar ne yapsalar sana yaranamazlar ya! Bir de bu ailenin hepsi vampir olmak suretiyle o lise yillarinda takilip kalmislar, trajediye bakar misiniz!?!
Bu kitabin konusu soyle: Ilk kitapta Bella'nin pesine dusen ve bu sebepten Cullen ailesi tarafindan yakilarak yok edilen vampir James'in partneri Victoria oc almak amaciyla Bella'nin pesine dusuyor. (Zaten ikinci kitapta da bu tema biraz islenmeye baslamisti. Hatta asil hikayenin bu olacagini dusundurtmustu bize yazar ama son anda Edward'in kendini oldurtme hikayesini uydurarak cevirmisti kitabin gidisatini.) Victoria bu emelini gerceklestirmek icin eski ve tehlikeli bir yontem izlemis. Bir suru yeni vampir yaratmis ve bunlardan bir ordu kurmus. Yine burada ogreniyoruz ki yeni vampirler cok guclu, cok kana susamis, cok durdurulmaz oluyorlarmis. Bu kitabin bence en ilginc kisimlarindan biri daha once gecmisi ile ilgili fazla bir sey bilmedigimiz Jasper karakterini taniyoruz biraz.
Bu ucuncu kitapta Stephenie Meyer'in sosyo-kulturel ajandasi yavas yavas ortaya cikmaya basliyor. Malum Bella ikinci kitabin basindan itibaren takinti yapmis vaziyette. Edward 17 yasinda ama kendisi 17sini gecmis. Edward genc, yakisikli, citir dururken, kendisinin yaslaniyor olusunu bir turlu kabullenemiyor. Zaten hayatinin askini da bulmus, artik o da vampir olmak istiyor. Ikinci kitabin sonunda ailecek bir oylama yapmislar, Bella'nin da vampir olmasina karar vermislerdi. Edward da Bella'ya benimle evlenirsen seni ben vampir yaparim demisti, hatta ikinci filmin sonu da bu evlilik teklifiyle bitiyor. Bu kitapta Bella'nin kararsizligini gozluyoruz. Vampir olmak istiyor ama bir yandan da evlenmeye yanasmiyor. Kendisini boyle erkenden evlenip coluk cocuga karisacak bir kisi olarak dusunmuyormus, elalem ne dermis. Neyse sonunda Edward'in teklifini kabul ediyor.
Sanirim benim bu kitaplarla en buyuk sorunum bu. Stephenie Meyer'in yaptigi acikca genc yasta evliligi desteklemek. Ustelik de bunu yaparken Bella'nin mizmizmiz karakterinde erken evliliklere karsi cikan akli basinda insanlarin kesinlikle katilmayacagi argumanlar sunuyor. E be kadin, kimse demiyor ki insanlar genc yasta evlenmesin, cunku toplum sizi ayiplar! Tam tersine genc yasta evlenen insanlar evlenmeyenlere gore daha buyuk olasilikla okulu birakiyorlar, boyle olunca da kendilerine ekonomik olarak rahatlik getirebilecek yuksek maasli isler bulamiyorlar! Cok basit bir gercek bu! Insanlarin, ozellikle de kadinlarin sosyo-ekonomik ozgurluklerini kazanabilmeleri icin egitim, hatta yuksek egitim almalarinin elzem oldugu bir dunyada yasiyoruz! Ne yazik ki Bella'da bu konuda en ufak bir tik yok! Darthmouth gibi super bir okula girmesi icin sevgilisi Edward rusvet yedirmis, onunla bile azicik ilgilenmiyor.
Kitabin bence hic suphesiz en az gercekci sahnesi, vampir ordusuyla savasin arifesinde (ki vampirler ile kurtadamlar guclerini birlestirip bu yeni dogan ordusuna karsi birlikte savasmaya karar vermisler), savas meydaninin gerisindeki cadirda Bella, Edward ve Jacob arasinda gecen sahneydi. Yaa kizlar, kusura bakmayin ama kimsenin erkek arkadasi sevgilisi donmasin diye onun bas dusmaninin koynunda uyumasina izin vermez! Hayatin gercekligi budur!!!
Bu kitapta kurtadamlarin hayat partnerlerini secme surecini biraz daha anlatiyor yazar. Bunlar eslerini kendileri secmiyorlarmis da bir anlamda kendileri icin onceden secilmis eslerini buluyor, ilk goruste ask gibi falan. Ama ogreniyoruz ki, aslinda kurtadamlar sevgililerini bebekken bile bulabiliyorlarmis. Anlatirken boyle cok garip mi geldi? Inanin kitapta okurken insan cok daha fazla afalliyor. Burada da yazarin kucuk yasta evlilik yaninda, koca koca adamlarin kucucuk kizlarla yaptigi evllilikleri mesru gostermeye calistigini dusunmek cok ucuk bir tahmin olmaz.
Kitabin tek ama tek surukleyici bolumu Jacob'un kabilesi Quileutelerin hikayesinin anlatildigi kisim. Ben cok hos, cok mistik bir oyku oldugunu dusundum bunun (ayrica ozgun mudur, yoksa yazar bir yerden etkilenerek yazmis midir bilemiyorum) ama tabi Bella'nin da buradan yari akilli bir ders cikarmasi kacinilmazdi.



Serinin son kitabi Breaking Dawn. Bella karakterinin en kucuk bir cekiciligi var ise, bu kitapta tamamen gitmistir diye umut ediyorum. Lise ogrencisi siradan kizdan Bella evli barkli, cocuklu bir kadina donusuyor Bella bu bolumde! Her ne kadar vampir olmus, bir takim super gucler gelistirmis ise de, durumun ozu budur. Ev hanimi Bella! "Ya kizim senin ev kadinligiyla, evli barkli olmakla, cocuk sahibi olmakla bir alip alip veremedigin mi var?" diye dusunuyor olabilirsiniz. Yok aslinda! Ama ortaokul lise yasindaki genc kizlarin onune bunun ozenilecek tek sey olarak sunulmasina karsiyim! Tabi ki kimse Bella'yi kendine ornek almiyordur ama toplumun insanlara, ozellikle kadinlara, hemen goze carpmayan, incelikli imgelerle sundugu hikayeler ister istemez onlarin kendilerini ve toplumdaki yerlerini algilayisini degistiriyor. (Bakiniz bu konudaki baska yazilar burada ve burada)
Bu kitabin kurgu olarak en buyuk sorunu: Kitap neredeyse iki bambaska kisimdan olusuyor. Birinci yarida mizmiz Bella'nin bayiltici derecede sikici dugununu, balayini ve hamilelik hikayesini dinliyoruz. Jacob'in Bella'nin yari insan yari vampir bebegine asik olmasi (!) hikayesine hic soylenmiyorum bile. Kitaptaki sevilesi tek karakterin butun karizmasini bir darbede ezdi gecti! Kitabin ikinci yarisinda gercek aksiyon basliyor. Burada da ogreniyoruz ki cocuklardan vampir yapmak cok buyuk bir sucmus. Bir yanlis anlasilma sonucu Bella'nin bebeginin vampir bebek oldugu zannediliyor. Boylece taa Italya'dan kalkip Volturi ailesi Cullenlar'i cezalandirmaya geliyor. Bu vesileyle bir suru yeni karakterle tanisiyoruz. Bu kisim surukleyici yazilmis, bi nevi Marvel cizgi romani okuyormusum izlenimi yaratti bende. Ama hani vampirdi bunlar yaa? Bu super guclere, sirk numaralarina ne gerek vardi ki? Kitabin en kotu kismi da sonu hic suphesiz. O kadar hazirlandigimiz iyi(!) vampirlerle kotu vampirleri birbirine kirdiracak karsilasma bile okuyucuyu tatmin edemeden bitip gidiyor. Gerci ben boyle bir savas sahnesini yazabileceginden pek emin degilim S. Meyers'in. O acidan da yazmadigi iyi olmus olabilir.
Genel olarak kitap serisinin sorunu once bir dunya yaratmasi sonra bir bir bu kurallarin hepsini yikmasi: Vampirlerin cocugu olmuyor, dur bekle Edward'in oldu; yeni vampirler cok vahsi oluyor, durdurmasi imkansiz; dur bekle Bella bak ne guzel uyum sagladi!
Son olarak daha once kitabin din propagandasi yaptigini iddia etmistim. Stephenie Meyer mormon. Meyer kitabinin mormon propagandasi olmadigini, ama tabi ki anlattigi hikayenin kendi bakis acisindan ve degerlerinden etkilendigini soyluyor. Mormonlarla ilgili daha fazla bilgi edinmek isteyenleri once wikipedia'ya sonra da PBS'in cok egitici belgeseline yonlendiriyorum.(Amerika disindan seyretmek mumkun olmayabilir ne yazik ki!) Seyredin, karari siz verin.
Daha fazla sinirlerimi oynatmadan da bu yaziyi burada bitiriyorum. Gozumuz aydin!

0 comments: